Diep in de zee, aan de kust van Ierland woont Gaia, een jonge zeemeermin die ervan droomt om los te breken uit het strakke regime dat haar vader haar oplegt. Gaia is de jongste, mooiste dochter van de zeekoning. Ze wordt dan ook kort na haar 15e verjaardag uitgehuwelijkt. Echter verzet Gaia zich omdat ze geen accessoire wil zijn van haar vader, en dit al zeker niet wilt worden voor een andere meerman. Wanneer ze haar eerste tocht naar het wateroppervlak maakt, wordt ze verliefd op een mensenjongen, maar dat brengt groot gevaar met zich mee…
Al vanaf het begin van het verhaal wordt duidelijk dat dit boek een feministische hervertelling is van het bekende sprookje van Hans Christian Andersen, ‘De Kleine Zeemeermin’. De Zeekoning is een vreselijke man, die zijn dochters gebruikt als objecten om mee te pronken. Van affectie lijkt geen sprake te zijn. Dat Gaia probeert te ontsnappen is dan ook niet verbazend…
Wat ik erg bijzonder vond aan het boek was de manier waarop de zeeheks werd voorgesteld. In het boek is zij de beschermer van de ‘Rusalkas’, monsters die ontstaan zijn uit verdronken vrouwen. De zeeheks is mooi, maar houd zich niet met uiterlijk vertoon bezig, en neemt het op voor de zwakken en de verstotelingen. De Zeeheks vertelt Gaia dat de meerminnen vroeger een bijzondere kracht bezitten, maar dat de Zeekoning hen onderdrukt heeft uit angst. Echter kan de kracht, en dus ook de stem van de meerminnen nu teruggebracht worden.
Als ik een punt van kritiek mag geven, maar blijf zeker verder lezen, want naast mijn persoonlijke kritiek is het boek zeker en vast de moeite waard… Dan vond ik het vrij vreemd dat zo goed als elk mannelijk karakter in het boek echt verschrikkelijk was. Ze waren allemaal agressief, seksistisch en gaven niks om Gaia. Ik hou erg van boeken met een feministische ondertoon, maar wanneer mannen enkel als slecht worden afgebeeld vind ik dat een klein beetje onrealistisch. Ik denk dat de lezers, zeker gezien het boek een Young Adult is, en dus ook een jong publiek hoort aan te trekken, niet meekrijgen hoe mannen dan wél vrouwen moeten behandelen. Feminisme gaat volgens mij ook niet alleen over hoe de gemiddelde man omgaat met de gemiddelde vrouw, maar het gaat om een dieper systeem dan dat. En ik denk dat er best een goede manier kan bestaan om ook dit aan jonge lezers mee te geven. Ik zou het boek niet geven aan een kind jonger dan 15, omdat het met momenten toch behoorlijk gruwelijk en ongenuanceerd is.
Daarbij samenhangend hoefde de auteur het verhaal niet te laten afspelen in onze moderne tijd. Ik merkte dat er sprake was van bepaalde moderne zaken, zoals bijvoorbeeld een moderne boot, maar dat de manier van omgaan en sommige andere omgevingsfactoren waren dan weer erg ouderwets. Het was een heel klein beetje verwarrend, maar tijdens het lezen zelf stoorde dit me nu niet heel erg.
Begrijp me niet verkeerd, dit verhaal is goed en zeer bijzonder. Net zoals in de meeste sprookjes is het een beetje zwart/wit en moet je veel met een korreltje zout nemen. Sprookjes zijn altijd voor interpretatie vatbaar en doen je nadenken over de onderliggende boodschap van het verhaal. In dit opzicht is dat de auteur zeker gelukt.
❀ ISBN 9789025876494 ❀ YA 15j❀ Standaard Uitgeverij – Young & Awesome ❀ 352 blz. ❀
Lauranne Leest 