Joachim Meyerhoff, een duitse acteur geboren in 1967, beschrijft in het boek ‘Wanneer wordt het eindelijk weer zoals het nooit is geweest’ zijn jeugdjaren. Deze waren op zijn minst bijzonder te noemen.
Meyerhoff woonde samen met zijn ouders en zijn twee oudere broers op het domein van een psychiatrische instelling, omdat zijn vader daar als directeur in de directeursvilla mocht wonen. Dit zorgt ervoor dat hij natuurlijk wel wat bijzondere mensen leert kennen, zoals een jongen die de eau de toilette van zijn moeder probeert op te drinken, iemand zonder ogen (nuja, ze zijn met een viltstift op zijn gezicht getekend…), en een man die zeer lugubere dingen van plan is met metalen kapstokken.
Ik vond het wel mooi om te lezen dat jonge Meyerhoff dit alles best normaal vond. Natuurlijk begrijpen zijn vrienden op school niet helemaal dat hij door het domein wordt gedragen in de nek van een man die de hele tijd met klokken tegen elkaar loopt te slaan. Tegelijkertijd is het wel een beetje pijnlijk om te beseffen dat de psychiatrie in de jaren ’90, wat eigenlijk nog niet zo lang geleden is, toch nog vrij bizar was. We kennen allemaal nog wel de afgelegen grote instellingen die volledig ommuurd zijn, ver weg uit het zicht van de ‘normale’ maatschappij.
Het verhaal doet je net zo vaak lachen, als dat je even moet slikken wegens de schokkende realiteit van alles.
Wanneer Meyerhoff verder in het boek terugblikt op zijn jeugd, op het moment hij er naar eigen zeggen in geslaagd was om zijn ‘pakjes herinneringen’ terug uit te pakken en opnieuw te bekijken, beseft hij dat zijn herinneringen niet altijd stroken met de werkelijkheid. De manier waarop hij keek naar zijn gezin en zijn leven in de instelling waren gekleurd door de leefwereld van een kind. Hij blikt terug op het dubbel leven dat zijn vader had, en welke invloed hij had op zijn patiënten.
Toen ik aan het boek begon vroeg ik me af waar de titel op zou slaan, maar naarmate het einde van het boek naderde werd dit bijzonder duidelijk. Het verhaal deed me even stilstaan bij de betekenissen die ik als kind aan een situatie (die ik niet altijd begreep) gegeven heb. De interpretatie van het moment bepaalt dan ook de kleur van onze herinnering. Hierdoor gaje toch wel twijfelen over de betrouwbaarheid van het verleden, maar net zoals Meyerhoff kunnen we dit maar beter aanvaarden.
❀ ISBN 9789056725082 ❀ Roman ❀ Signatuur 2015 ❀ 336 blz. ❀
Lauranne Leest 