Even over: onze verantwoordelijkheid

Omdat het toch zo’n hot topic lijkt te zijn, wou ik bij deze even wat aandacht schenken aan het belang van Nederlandstalig lezen.

Het laatste jaar is er heel wat veranderd aan mijn manier van lezen. Ik las ooit ongelofelijk graag Engelstalige boeken. Dit had natuurlijk heel wat voordelen, zo breidde ik mijn Engelse woordenschat uit en kon ik aan een lager prijsje boeken kopen. Ook moest ik nooit lang wachten op het nieuwste deel van mijn favoriete boekenseries.

Naast alle bovenstaande voordelen, is de Engelse taal ook een pak minder veranderlijk dan het Nederlands. Waar wij regelmatig spellingshervormingen meekrijgen, blijft het Engels toch vrij stabiel, het is dus weinig onderheven aan veranderingen doorheen de tijd. Zo kan je bijvoorbeeld ‘Pride & prejudice’, een verhaal uit 1831, nog steeds makkelijk lezen in zijn oorspronkelijke taal. Ga je dit vergelijken met een Nederlands boek uit diezelfde periode, zoals bijvoorbeeld Max Havelaar van Multatuli, dan leest dit toch echt een heel pak minder vlot.

Waar we ons ook niet altijd van bewust zijn is dat onze plaatselijke uitgeverijen ook enorm hun best moeten doen om te concurreren met de invoer van buitenlandse boeken. Door de lagere prijzen en het snellere uitgeverijwerk in het buitenland krijgen zeker onze kleinere uitgevers het bijzonder moeilijk. De kosten van een vertaald boek liggen sowieso hoger, want er komt zo veel meer bij kijken. Er moeten (soms absurd dure) rechten van de originele uitgever en de schrijver gekocht worden, het boek moet vertaald worden,… Het zal je dan ook niet verbazen dat zeker de jongere generatie sneller grijpt naar een ingevoerd Engelstalig boek.

Daarmee hangt samen dat we door massaal deze Engelse titels te gaan lezen, onze uitgeverijen hun prijzen in het algemeen moeten verhogen. Dit prijskaartje schijnt dan ook door naar de Nederlandstalige boeken die ze uitbrengen. Wat jammer is, want we willen onze moedertaal en hun auteurs toch wel aanmoedigen en promoten. Als je weet dat een Roman bijvoorbeeld slechts 5% krijgt van de verkoopprijs van zijn boek ontvangt, in een grote uitgeverij, maar dat de bescheidenere uitgevers hun schrijvers slechts een schrille 3% (per boek van 20 euro is dat dan zo’n 60 cent) kan bieden, is het dus meer dan belangrijk om hierop int te gaan zetten.

Als laatste overtuigingsoffensief is er naar mijn mening ook een groot kwaliteitsverschil tussen een boek dat origineel in onze taal werd geschreven, en een boek dat vertaald werd. De woorden, met de emotionele ladingen die daarbij komen kijken, komen meteen bij jou als lezer terecht zoals de auteur dat bedoelde. Nu, vertalers doen zeker en vast hun best om de vertaling zo correct mogelijk te maken, soms is er nu eenmaal geen specifieke Nederlandse vertaling voor bepaalde woorden, gezegden of spreekwoord.

Zo veel mogelijk blijven lezen in onze bijzondere Nederlandse taal blijft volgens mij dus de boodschap! Denk jij er anders over, vertel het me gerust in de Comment-box!